Kể từ khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU có hiệu lực, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam sang EU đã tăng thêm 10 - 20 USD/tấn. Theo cơ quan thống kê của châu Âu, trong số các nguồn cung cấp gạo vào EU, giá gạo của Việt Nam tăng mạnh nhất, với mức tăng hơn 20%.
Theo cam kết trong EVFTA, EU cấp cho Việt Nam hạn ngạch xuất khẩu 80.000 tấn gạo một năm với thuế suất 0% và tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm. Cam kết này đang mở ra cơ hội để gạo Việt có lợi thế cạnh tranh với gạo của các nước khác khi xuất khẩu vào thị trường này.
Thống kê trong 2 tháng đầu năm nay, các doanh nghiệp đã xuất khẩu hơn 15.500 tấn gạo sang thị trường EU, giá trị thu về 11,7 triệu USD, tăng gần 4 lần về lượng và tăng 4,3 lần về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.
Đáng chú ý, trong khi giá xuất khẩu gạo bình quân của cả nước giảm 12,1% trong 2 tháng đầu năm xuống còn 469 USD/tấn thì giá gạo xuất khẩu của Việt Nam sang EU vẫn ghi nhận mức tăng 9% lên 755 USD/tấn.

Trước đó, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường EU cũng tăng 13,3% về lượng và 34,2% về trị giá trong năm 2021, đạt 63.927 tấn với trị giá 44,6 triệu USD. Trong đó, một số giống gạo đặc sản của Việt Nam như ST24, ST25 lần đầu tiên được xuất khẩu vào các thị trường này. Đây là dòng gạo thơm hiện nay Việt Nam đang có thế mạnh để phát triển.
Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đánh giá, kết quả này cho thấy các doanh nghiệp đã tận dụng hiệu quả một số lợi thế từ Hiệp định EVFTA để gia tăng giá trị xuất khẩu gạo sang EU, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, giá cước vận tải biển đi EU tăng mạnh và nhập khẩu gạo của thị trường này giảm trong năm 2021.
"Bên cạnh lợi thế của hiệp định EVFTA, chúng ta cũng phải tự nâng cao chất lượng của hạt gạo Việt Nam cũng như thay đổi cách tiếp cận thị trường để chúng ta có thể chiếm lĩnh mở rộng thị phần được nhiều hơn nữa", Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải nhận định.
Theo số liệu từ Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat), EU nhập khẩu từ 3- 4 triệu tấn gạo mỗi năm. Trong năm 2021, EU nhập khẩu 3,6 triệu tấn gạo; trong đó 1,6 triệu tấn giao dịch nội khối và 2 triệu tấn nhập khẩu từ các nước bên ngoài EU.
Với 61.000 tấn xuất khẩu sang EU, Việt Nam hiện đứng thứ 10 trong danh sách các nguồn cung cấp gạo hàng đầu cho thị trường này, xếp sau Pakistan (424.467 tấn), Myanmar (360.891 tấn), Ấn Độ (204.790 tấn), Thái Lan (189.431 tấn)…
Tuy giá gạo xuất khẩu của Việt Nam vào EU được nâng lên rõ rệt với bình quân 796 USD/tấn, tăng mạnh hơn 26% so với 629 USD/tấn của năm 2020 nhưng vẫn khá cạnh tranh so với các đối thủ cạnh tranh khác như Campuchia (851 USD/tấn), Thái Lan (975 USD/tấn), Ấn Độ (889 USD/tấn)...
Do thị phần gạo của Việt Nam tại EU còn khá khiêm tốn, chỉ chiếm 3,1% trong tổng lượng gạo ngoại khối nhập khẩu vào EU nên Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa để gia tăng xuất khẩu vào thị trường này. Với mức giá cạnh tranh, chất lượng gạo ngày càng được cải thiện và những lợi thế từ Hiệp định EVFTA, xuất khẩu gạo của Việt Nam vào EU được kỳ vọng sẽ tiếp tục bứt phá trong thời gian tới.
Nguồn: thuongtruong.com.vn