Số liệu mới công bố của chính phủ Nhật Bản cho thấy cán cân thương mại hàng điện tử thâm hụt 81,2 tỷ yen (605 triệu USD) trong nửa sau của năm 2022. Đây là lần đầu tiên nhập khẩu hàng điện tử trong khoảng thời gian 6 tháng nhiều hơn xuất khẩu, trong bối cảnh các sản phẩm của Nhật Bản bị đánh giá là giảm sức cạnh tranh.
Cụ thể, xuất khẩu thiết bị điện tử trong 6 tháng tính đến hết tháng 12/2022 đạt 9.230 tỷ yen, tăng 13,9% so với 6 tháng đầu năm, trong khi nhập khẩu tăng 17,2% lên 9.310 tỷ yen.
Nhập khẩu vật liệu bán dẫn và các linh kiện điện tử khác tăng trong bối cảnh sản xuất phục hồi sau đại dịch COVID-19, trong khi đồng yen mất giá so với đồng USD cũng giúp là tăng giá trị nhập khẩu.
Thâm hụt cán cân thương mại hàng điện tử cũng phản ánh động thái của các nhà sản xuất Nhật Bản chuyển cơ sở sản xuất ra nước ngoài.
Cán cân thương mại Nhật Bản có xu hướng thâm hụt từ cuối những năm 2000, khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 đẩy các công ty điện tử Nhật Bản chuyển sản xuất sang các nước có chi phí sản xuất thấp hơn.
Nhập khẩu hàng điện tử trong nửa cuối năm 2022 tăng 9,1 lần, trong khi xuất khẩu chỉ tăng 1,8 lần, hoàn toàn trái ngược với giai đoạn nửa cuối năm 1991, khi thặng dư thương mại hàng điện tử của Nhật Bản lập kỷ lục trong giai đoạn 6 tháng là 4.170 tỷ yen.
Hiện một số công ty Nhật Bản đang chuyển cơ sở sản xuất về lại trong nước do gián đoạn nguồn cung và những bất ổn địa chính trị.
Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu chính Hiromi Oki thuộc Viện Đầu tư và Thương mại Quốc tế, trạng thái của cán cân thương mại sẽ không thay đổi thời gian tới, do đó các công ty nên tận dụng cơ hội này để đầu tư vào các sản phẩm có giá trị gia tăng lớn hơn và thúc đẩy phát triển công nghệ.
Không chỉ trong ngành hàng điện tử, mới đây Bộ Tài chính Nhật Bản thông báo trong tháng 1/2023, cán cân thương mại của Nhật Bản bị thâm hụt nặng nề, chủ yếu do nhu cầu của nước láng giềng Trung Quốc suy yếu tác động tiêu cực tới xuất khẩu hàng hóa của nước này.
Cụ thể, trong kỳ báo cáo, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Nhật Bản chỉ tăng 3,5% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm mạnh so với mức tăng 11,5% của tháng trước đó, trong khi kim ngạch nhập khẩu hàng hóa lại tăng tới 17,8%, chỉ giảm nhẹ so với mức tăng 20,7% trong tháng trước đó. Đáng chú ý, kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của Nhật Bản - giảm tới 17,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Kết quả là cán cân thương mại của Nhật Bản bị thâm hụt tới 3.490 tỷ yen (khoảng 26,07 tỷ USD), mức cao nhất kể từ năm 1979 - thời điểm Nhật Bản bắt đầu thống kê về số liệu này.
Ông Kenta Maruyama, chuyên gia của Công ty Nghiên cứu và Tư vấn Mitsubishi UFJ, dự báo tình trạng thâm hụt thương mại của Nhật Bản có thể sẽ còn kéo dài ngay cả khi giá cả hàng hóa nhập khẩu có thể sẽ giảm bởi vì, lạm phát hàng hóa đang tăng và đồng Yen không thể suy yếu thêm nữa, trong khi xuất khẩu vẫn đang trong xu hướng giảm.
Việc Nhật Bản bị thâm hụt thương mại có thể tác động tiêu cực tới đà phục hồi kinh tế vẫn còn mong manh của nước này. Điều này đặt ra thách thức rất lớn đối với Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ), nhất là khi BoJ vẫn đang duy trì chính sách tiền tệ siêu lỏng bất chấp việc lạm phát ở nước này đã liên tục tăng cao, trong khi đồng Yen đã mất giá đáng kể so với đồng USD kể từ tháng Ba năm ngoái.
Nguồn: thuongtruong.com.vn
