Thách thức đan xen cơ hội
Năm 2023, ngành dệt may phải đối diện với nhiều thách thức do tác động của tình hình kinh tế thế giới và trong nước, trong đó vấn đề lạm phát ở các thị trường chủ lực như Hoa Kỳ, châu Âu khiến sức mua giảm, đơn hàng sụt giảm, lãi suất tăng cao và chênh lệch tỷ giá,... Bước sang năm 2024, các chuyên gia vẫn tiếp tục đưa ra quan điểm thận trọng về triển vọng của ngành dệt may và cho rằng chúng ta sẽ có thêm một năm không dễ đoán định với nhiều yếu tố tiêu cực và tích cực đan xen.
Theo đó, ngành dệt may vẫn sẽ phải tiếp tục đối mặt những vấn đề như: đơn hàng xuất khẩu còn giảm, dù đang bớt đi; chuỗi cung ứng còn rủi ro, chi phí đầu vào còn cao; rủi ro nghĩa vụ trả nợ còn cao; rủi ro lãi suất, tỷ giá giảm; xu hướng chuyển đổi số; xu hướng xanh hóa, kinh doanh tuần hoàn diễn ra nhanh… Cùng với đó, trước những diễn biến khó lường của thị trường, bao gồm nhiều thách thức mới từ "hàng rào kỹ thuật" của các nước nhập khẩu, cạnh tranh giữa các nước có thế mạnh ngày càng gay gắt sẽ là bài toán tiếp theo mà ngành dệt may phải sẵn sàng ứng phó.
Ông Phạm Văn Tuyên, Tổng Giám đốc Công ty Dệt 8-3 cho biết thị trường ngành sợi của Công ty có thể tiếp tục khó khăn đến hết năm 2024 do các tác động tiêu cực từ các cuộc xung đột, chiến tranh thương mại giữa Mỹ - Trung Quốc… Giá nguyên liệu bông neo ở mức cao (chủ yếu do bên đầu cơ đẩy giá lên) dẫn đến giá sợi bán ra bị lỗ.
Theo nhận định của Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex), năm 2024, nhiều dự báo đều cho thấy hy vọng có sự cải thiện của nền kinh tế thế giới, nhất là ở Mỹ với tín hiệu có thể có 3 đợt cắt giảm lãi suất lên tới 0,75% là động lực thúc đẩy tiêu dùng trở lại. Các quốc gia cạnh tranh gặp nhiều vấn đề về lao động, xung đột vũ trang ở trong nước, trong khi Việt Nam là một điểm đến an toàn cũng là một động lực mới cho đơn hàng có khả năng quay lại Việt Nam tốt hơn. Kinh tế vĩ mô trong nước tiếp tục ổn định, dự báo tăng trưởng GDP cao hơn 2023.
Tuy nhiên, chúng ta cũng có những thách thức mới như tiền lương tối thiểu tăng 6% từ 1/7/2024, giá điện có thể tiếp tục tăng sau khi đã tăng trên 7% năm 2023, xung đột địa chính trị trên thế giới diễn biến phức tạp và có thể tạo ra các cú sốc bất ngờ gây đảo chiều cho thị trường, thương mại và tăng trưởng toàn cầu 2024 được nhiều tổ chức uy tín dự báo còn thấp hơn 2023, sức khỏe tài chính của các doanh nghiệp yếu đi sau gần 2 năm khó khăn.
Trong bức tranh khá ảm đạm đó vẫn có những màu sắc tươi sáng khi tổng kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng dệt may trong 2 tháng đầu năm nay đã tăng 15% so với cùng kỳ 2023, đạt 5,2 tỷ USD trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng hàng dệt may thế giới dần hồi phục từ cuối năm ngoái.
Sức mua hàng may mặc tăng lên, nhiều doanh nghiệp dệt may Việt Nam đã ký được đơn hàng đến hết quý 2, thậm chí hết quý 3. Sự hồi phục tích cực của thị trường sẽ tạo thêm xung lực mới giúp doanh nghiệp đẩy mạnh hoạt động sản xuất-kinh doanh, thúc đẩy xuất khẩu.
Ông Lương Văn Thư, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần May Đáp Cầu nhận định, thị trường năm 2024 đã có những dấu hiệu tốt hơn về đơn hàng so với năm 2023. Hiện tại, May Đáp Cầu đã ký đơn hàng đến giữa quý 3/2024. Tuy nhiên, để hoàn thành được kế hoạch doanh thu 800 tỷ đồng trong năm 2024, Công ty sẽ phải tổ chức sản xuất một cách khoa học, hiệu quả, tăng cường đầu tư về công nghệ, tiết giảm chi phí ở mức tối đa.
Linh hoạt thay đổi theo tín hiệu thị trường
Mục tiêu mà ngành dệt may Việt Nam đặt ra là xuất khẩu đạt 44 tỷ USD trong năm nay là khá thách thức khi vẫn còn nhiều rủi ro trong chuỗi cung ứng, chi phí vận tải cũng như các doanh nghiệp phải tăng cường đầu tư để đáp ứng yêu cầu của các nhãn hàng về xanh hóa, trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, ESG, chuyển đổi số… Theo đó, việc tìm kiếm bạn hàng mới, thị trường mới cũng như phát triển các nguồn nguyên phụ liệu mới cho các doanh nghiệp dệt may là yêu cầu cấp thiết hiện nay.
Để nâng cao kim ngạch xuất khẩu, ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch VITAS cho rằng giải pháp chính đó là tập trung đầu tư phát triển khoa học-công nghệ và nguồn nhân lực, đặc biệt thu hút các dự án dệt-nhuộm-hoàn tất công nghệ cao vào các khu công nghiệp; đầu tư sản xuất các loại nguyên liệu mới có nguồn gốc tự nhiên, thân thiện môi trường; đầu tư phát triển ngành thời trang dệt may...
Bên cạnh đó, ngành dệt may tiếp tục thực hiện đa dạng hóa thị trường, mặt hàng và khách hàng; ứng dụng công nghệ tự động hóa ở một số dây chuyền sản xuất, giao hàng nhanh, mã hàng nhỏ và chất lượng cao... nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường, khách hàng.
Với tinh thần "Kiên cường - Dũng cảm - Sáng tạo - Đoàn kết", coi đây là phương châm để toàn hệ thống vượt khó thành công, duy trì được nguồn lực, hiệu quả trong công tác quản trị, điều hành, sản xuất kinh doanh, trong năm 2024, Tập đoàn Dệt May Việt Nam tiếp tục tập trung tìm "điểm đột phá", phát hiện và đón đầu xu hướng, nghiên cứu sản phẩm mới, thị trường mới, khách hàng mới, nhất là sản phẩm xanh hóa, an toàn cho người tiêu dùng và khi đã xác định được thì sẽ hành động quyết liệt và tốc độ để có thể nhanh chóng vượt lên dẫn đầu.
Tập đoàn cũng tiếp tục làm tốt câu chuyện dự báo. Bên cạnh dự báo mang tính chất định hướng dài hạn còn tăng cường dự báo ngắn hạn, kết hợp với phương thức quản trị linh hoạt để đáp ứng nhanh với sự biến động của thị trường. Quan tâm phát triển nguồn nhân lực, tập trung vào các giải pháp giữ chân nhân sự tại các vị trí quan trọng, phát triển nguồn nhân lực nội tại: đào tạo chuyên sâu để tăng năng lực quản trị đối với đội ngũ quản lý, đào tạo nội bộ đối với đội ngũ kỹ thuật và công nhân có tay nghề để tăng năng suất và cải thiện chất lượng. Tiết kiệm chi phí nhưng không làm ảnh hưởng tới chiến lược phát triển dài hạn. Cùng với đó là tập trung vào công tác thị trường, củng cố đội ngũ cán bộ làm công tác thị trường, xây dựng chiến lược bài bản trong việc xác định phân khúc sản phẩm, phát triển thị trường và khách hàng mới…
Mới đây, Vinatex đã ký kết hợp tác chiến lược với J.&P. Coats, Limited (COATS) trong sản xuất vải và trang phục chống cháy. Theo đó, Vinatex sẽ sản xuất và bán vải, quần áo chống cháy theo đơn đặt hàng độc quyền cho COATS và chi nhánh của COATS trên toàn cầu.
Theo chia sẻ của ông Cao Hữu Hiếu - Tổng Giám đốc Vinatex: "Với chiến lược phát triển "Trở thành Một điểm đến cung cấp trọn gói sản phẩm thời trang Xanh", việc phát triển sản xuất xanh, sản xuất tuần hoàn là mục tiêu phát triển quan trọng của Tập đoàn Dệt May Việt Nam. Công tác nghiên cứu áp dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện môi trường, phát triển sản phẩm mới mang tính xanh và bền vững được chú trọng. Điều này không chỉ mang lại giá trị kinh tế khi xây dựng được một chuỗi sản xuất sản phẩm khác biệt mà qua đó còn thu hút các tập đoàn lớn cùng liên doanh liên kết sản xuất".
Công ty CP Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công cũng chỉ ra, ngành công nghiệp thời trang đang đối mặt với mức độ giám sát toàn cầu ngày càng tăng về các hoạt động trong chuỗi cung ứng, đồng thời đối diện với áp lực gia tăng từ vấn đề ô nhiễm môi trường. Do đó, Công ty cho biết đang tập trung hướng đến sản xuất thời trang bền vững, nghiên cứu phát triển các dòng sản phẩm thân thiện với môi trường.
Ông Nguyễn Đăng Lợi, Tổng Giám đốc Dệt kim Đông Xuân chia sẻ, để ký được đơn hàng, Công ty đã phải đổi mới liên tục, phát triển các dòng vải mới, sản phẩm mới để đáp ứng thị hiếu và yêu cầu của bên mua. Cùng với đó, doanh nghiệp cũng phải đáp ứng cao nhất các yêu cầu về chất lượng, trách nhiệm xã hội, môi trường...
Là một trong những quốc gia xuất khẩu dệt may hàng đầu thế giới, việc "xanh hóa" dệt may là xu thế tất yếu của Việt Nam, bắt buộc doanh nghiệp phải triển khai để phát triển bền vững và gia tăng xuất khẩu vào các thị trường lớn. Trong năm 2023, ngành dệt may Việt Nam đã bị mất đơn hàng vào tay Bangladesh và đã bị quốc gia này lấy lại vị trí số 2 thế giới, trong đó có nguyên nhân do đã chậm chân hơn trong việc xanh hóa chuỗi cung ứng.
Nguồn: thuongtruong.com.vn