Kéo dài mạch thua lỗ
CTCP Rượu và nước giải khát Hà Nội (Halico - mã chứng khoán HNR) đã công bố báo cáo tài chính quý 3/2022, trong đó ghi nhận doanh thu thuần tăng trưởng tới 43% so với cùng kỳ năm trước, đạt xấp xỉ 20 tỷ đồng. Phần lớn cơ cấu doanh thu là từ bán thành phẩm rượu, đạt gần 19 tỷ đồng tương ứng chiếm khoảng 93% tổng doanh thu.
Trừ đi chi phí giá vốn, Halico ghi nhận lãi gộp hơn 7 tỷ đồng, gấp 3,7 lần cùng kỳ năm ngoái. Biên lợi nhuận gộp tăng 161% lên mức 36%.
Các chi phí khác có cùng mức tăng theo doanh thu. Kết quả, quý 3/2022 Halico vẫn lỗ hơn 1,3 tỷ đồng, cải thiện nhiều so với số lỗ hơn 4 tỷ đồng ghi nhận trong quý 3 năm ngoái. Đây cũng là số lỗ ít nhất tính theo quý của Halico, kể từ quý I/2021.
Đây cũng là số lỗ "nhẹ" nhất tính theo quý của Halico kể từ quý 1/2021.
Lũy kế 9 tháng đầu năm, Halico đạt gần 80 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 19% so với cùng kỳ. Tổng lỗ 9 tháng ghi nhận hơn 8 tỷ đồng, thấp hơn đáng kể số lỗ gần 18 tỷ đồng ghi nhận trong 9 tháng đầu năm 2021.
Năm 2022, Halico đặt mục tiêu doanh thu thuần năm 2022 đạt 113 tỷ đồng và lãi trước thuế âm gần 25 tỷ đồng. Như vậy trải qua 3 quý đầu năm, doanh nghiệp này đã hoàn thành gần 71% mục tiêu doanh thu và còn cách tương đối xa mức lỗ dự kiến.
Theo Nghị quyết của ĐHĐCĐ thường niên năm 2022, công ty cho biết năm nay Halico sẽ tiếp tục gặp phải những khó khăn do Nhà nước tiếp tục kiểm soát chặt chẽ, hạn chế tiêu thụ rượu bia, dự kiến tiếp tục tăng thuế suất, thuế tiêu thụ đặc biệt lên 75%.
Công ty cũng phải đối mặt với việc cạnh tranh không công bằng với các sản phẩm rượu tư nhân trốn thuế khác trên thị trường. Ngoài ra, giá các nguyên liệu thành phẩm chính cùng các cước phí vận chuyển đều tăng mạnh từ 10% - 20% gây ảnh hưởng lớn đến giá thành sản xuất.
Tính tới 30/9, tổng tài sản của doanh nghiệp đạt 391 tỷ đồng, tăng 2 tỷ đồng so với đầu năm. Lượng hàng tồn khi tăng hơn 15 tỷ đồng so với đầu năm, đạt hơn 79 tỷ đồng (trong đó đã trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho gần 16 tỷ đồng).
Tính đến hết quý 3/2022, Halico vẫn còn hơn 613 tỷ đồng tiền trong quỹ đầu tư phát triển và 200 tỷ đồng vốn góp của chủ sở hữu. Sau khi trừ số lỗ lũy kế hơn 450 tỷ đồng, Halico vẫn còn vốn chủ sở hữu hơn 363 tỷ đồng.
Thương hiệu rượu đình đám một thời
Halico tiền thân là nhà máy rượu Hà Nội, được thành lập năm 1898 tại số 94 Lò Đúc. Đây là nhà máy sản xuất rượu lớn nhất trong năm do Công ty Fontaine của Pháp xây dựng ở Đông Dương. Nhà máy này được chuyển thành Công ty TNHH MTV Rượu Hà Nội từ năm 2004 và cổ phần hóa sau đó không lâu với vốn điều lệ ban đầu gần 50 tỷ đồng.
Trong suốt khoảng thời gian từ 2008-2012, doanh nghiệp liên tiếp được vinh danh và được công nhận là Thương hiệu thế kỷ, Thương hiệu vượt thời gian, lọt top 300 trong bảng xếp hạng 500 doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam, nhận huân chương lao động hạng Nhất của Chính Phủ,… Giai đoạn 2010-2011, Halico ghi nhận doanh thu kỷ lục, trên nghìn tỷ đồng; khẳng định vị trí số một trong ngành rượu của cả nước.
Năm 2011, lịch sử gần 120 năm của Halico, chủ sở hữu thương hiệu Nếp mới, Vodka Hà Nội... đánh dấu bước ngoặt khi hợp tác với Diageo vào năm 2011. Tập đoàn này thông qua một công ty con chi gần 2.000 tỷ đồng để nắm giữ 30% vốn cổ phần và nâng lên 45,57% như hiện tại. Phần vốn còn lại thuộc sở hữu của Tổng công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco) và một số cổ đông cá nhân. Việc ký hợp tác chiến lược với Diageo được kỳ vọng sẽ giúp Halico tăng trưởng khi thâm nhập ngày càng nhiều thị trường nước ngoài như Đông Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc...
Tuy nhiên, sự tham gia của Diageo diễn ra đúng vào thời điểm suy thoái kinh tế lên đến đỉnh điểm, sản xuất đình đốn, người dân thắt chặt chi tiêu. Cùng với đó, các chi phí đầu vào lại tăng chóng mặt gây sức ép lên doanh thu, lợi nhuận của Halico.
Những kế hoạch thay đổi, giải cứu diễn ra không hiệu quả, dẫn tới Halico bắt đầu lao dốc. Năm 2013, doanh thu của hãng "bốc hơi" tới 39%, còn 640 tỷ đồng trong khi lợi nhuận chỉ đạt 29 tỷ đồng, giảm tới 86% so với năm trước. Đà giảm tiếp tục kéo sang năm 2014 khi doanh thu công ty mẹ xuống còn 397 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 30 tỷ đồng.
Không chỉ hoạt động kinh doanh đi xuống, Halico còn gặp rắc rối với hàng loạt "sự cố" liên quan đến lãnh đạo cao cấp. Đầu năm 2014, ông Hồ Văn Hải - Nguyên Giám đốc Halico bị khởi tố về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. Sau khi ông Hải bị bắt, ông Mai Văn Lợi được bổ nhiệm làm Giám đốc Halico, đến năm 2015, ông được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty.
Dưới thời ông Mai Văn Lợi, Halico từ một công ty làm ăn có lãi lại trở nên trượt dài trong thua lỗ. Năm 2015, tình hình kinh doanh của Halico bắt đầu rơi vào khủng hoảng khi doanh thu đạt 453 tỷ đồng nhưng báo lỗ 21 tỷ đồng (lỗ từ hoạt động kinh doanh là 26 tỷ đồng). Đây cũng là lần đầu Halico báo lỗ và tăng dần những năm sau đó. Trong năm 2017, Halico lỗ gần 85 tỷ đồng, còn hai năm 2018 - 2019, lỗ lần lượt hơn 78 tỷ đồng và 65 tỷ đồng.
Theo báo cáo tài chính hợp nhất của Halico năm 2020, sản lượng tiêu thụ rượu nội địa đạt 82% kế hoạch và giảm 26% so với 2019, sản lượng rượu xuất khẩu đạt 57% kế hoạch và giảm 37% so với 2019, sản lượng cồn tiêu thụ đạt 74% kế hoạch. Do tình hình tiêu thụ gặp khó khăn nên doanh thu chỉ thực hiện 79% kế hoạch và giảm 24% so với 2019. Con số lỗ sau thuế là gần 31 tỷ đồng, thấp hơn năm 2019 (lỗ 65 tỷ đồng) là nhờ Công ty tiết giảm đáng kể các khoản chi phí. Đây là năm thứ 5 liên tiếp doanh nghiệp này rơi vào tình trạng thua lỗ.
Bất chấp kinh doanh thu lỗ, cổ phiếu HNR của Halico vẫn được Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) chấp thuận cho phép giao dịch trên thị trường chứng khoán từ giữa năm 2018 với mức giá tham chiếu trong phiên đầu tiên là 31.900 đồng, tương ứng với mức định giá 638 tỷ đồng, vẫn thấp hơn rất nhiều so với định giá của Diageo.
Tuy nhiên, kinh doanh sa sút, thua lỗ khiến giá cổ phiếu tụt giảm mạnh xuống mức 12.000 đồng/cp và nằm mãi ở mức này không có giao dịch. Từ doanh nghiệp số một trong ngành được định giá 4.300 tỷ đồng, vốn hóa giờ đây của Halico chỉ còn hơn 200 tỷ đồng cùng khoản lỗ gấp đôi con số đó.
Trung Anh
Nguồn: thuongtruong.com.vn