Kiểm soát giá hàng hóa, dịch vụ ngay sau khi giá xăng dầu giảm mạnh
Theo số liệu Tổng cục Thống kê mới công bố, CPI tháng 7/2022 tăng 0,4% so với tháng trước. Trong rổ tính chỉ số giá tiêu dùng (CPI), có 3 nhóm hàng tác động đến 80% tổng lượng tăng CPI. Dẫn đầu là nhóm giao thông vận tải - chiếm đến hơn một nửa, tiếp đến là lương thực thực phẩm, ăn uống và nhà ở vật liệu xây dựng. Xăng dầu có tác động cả trực tiếp và gián tiếp tới nhiều nhóm hàng.
Với mặt hàng xăng dầu-mặt hàng nhiên liệu đầu vào quan trọng trong nền kinh tế, chi phí xăng dầu chiếm tỉ trọng lớn trong cơ cấu giá thành của một số hàng hóa dịch vụ như vận tải. Trong tháng 7/2022, giá xăng dầu có 3 đợt điều chỉnh giảm trong đó kỳ điều hành ngày 11/7 và 21/7 giá giảm mạnh nhưng giá cả nhiều mặt hàng chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Như vậy, kiểm soát giá các hàng hóa, dịch vụ ngay sau khi giá xăng dầu giảm mạnh trong các kỳ điều hành vừa qua là một trong những nhiệm vụ trọng tâm.
Về vấn đề này, lãnh đạo Cục Quản lý Giá (Bộ Tài chính) phân tích việc giảm giá xăng dầu sẽ có tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến giá cả hàng hóa, nhất là hàng hóa, dịch vụ sử dụng xăng dầu làm đầu vào chính trong sản xuất.
Tuy nhiên, hiện nay, theo quy định của Luật Giá, Nhà nước thực hiện quản lý giá theo cơ chế thị trường. Nhà nước chỉ quản lý, điều tiết sự vận động của giá cả thị trường thông qua phương thức gián tiếp là chủ yếu. Nhà nước chỉ còn định giá trực tiếp một số ít hàng hóa dịch vụ độc quyền, tài nguyên quan trọng, hàng dự trữ quốc gia, sản phẩm, dịch vụ công ích và dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước.
7 tháng đầu năm 2022, trong các chính sách kinh tế vĩ mô đã được triển khai thì các chính sách về thuế đã được ban hành kịp thời, như: giảm thuế giá trị gia tăng với một số nhóm hàng hóa và dịch vụ từ 10% xuống 8% từ ngày 1/2/2022; giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay từ ngày 1/1/2022 đến hết ngày 31/12/2022; giảm mức thu 37 khoản phí, lệ phí trong 6 tháng đầu năm 2022; giảm thuế bảo vệ môi trường 2 đợt đối với xăng dầu trong đó lần 1 từ ngày 1/4/2022 và lần 2 giảm về kịch khung thuế từ ngày 11/7/2022.
Những chính sách đó đã giúp ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống của người dân, giảm áp lực đáng kể lên mặt bằng giá.
"Cần tiếp tục phối hợp tốt chính sách tài khóa và tiền tệ, giá cả để làm sao đồng bộ chính sách, góp phần kiểm soát tốt lạm phát, giá cả. Đảm bảo đủ nguồn cung các mặt hàng thiết yếu ở thời điểm quan trọng. Muốn vậy cần phải tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc để bớt đi hiện tượng găm hàng, gom hàng, té nước theo mưa để tăng giá", ông Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, đánh giá.
Thách thức điều hành giá từ nay đến cuối năm
Lãnh đạo Cục Quản lý giá cho rằng để kiểm soát lạm phát theo mục tiêu Quốc hội đề ra, ngay từ đầu năm, Bộ Tài chính với vai trò Thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá, đã phối hợp với Bộ KH&ĐT, NHNN và và các bộ, ngành liên quan chủ động tính toán, dự báo các yếu tố tác động đến lạm phát, xây dựng các kịch bản, giải pháp điều hành giá cả năm cũng như thường xuyên cập nhật theo sát tình hình thực tế báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đưa ra các giải pháp phù hợp để kiểm soát lạm phát.
Bộ Tài chính cũng phối hợp với các bộ, ngành kiến nghị các biện pháp quản lý, điều hành giá một số mặt hàng quan trọng, thiết yếu, qua đó góp phần ổn định mặt bằng giá cả, hạn chế những tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội.
Để chủ động ứng phó với những thách thức trong công tác điều hành giá trong những tháng còn lại của năm 2022, căn cứ ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá, về các giải pháp cụ thể đối với công tác điều hành giá năm 2022 và các văn bản liên quan, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tiếp tục triển khai quyết liệt các giải pháp, chú trọng tập trung vào những biện pháp đồng bộ.
Đặc biệt, Bộ Tài chính tiếp tục bám sát chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Công điện số 679/CĐ-TTg ngày 31/7/2022 về việc tăng cường các biện pháp quản lý, điều hành giá nhằm tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý, điều hành giá, bình ổn giá các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu có tác động đến CPI và ảnh hưởng đến đời sống người dân, hoạt động sản xuất kinh doanh của tổ chức, cá nhân. Trong đó đặc biệt chú ý tới việc kiểm soát giá các hàng hóa, dịch vụ sau khi giá xăng dầu giảm mạnh.
Theo đó, Bộ Tài chính sẽ theo sát tình hình chung, tham mưu chính sách, kịch bản phù hợp, linh hoạt, kịp thời nhất là đối với những hàng hóa, dịch vụ thiết yếu có tác động lớn tới mặt bằng giá. Bộ Tài chính, với vai trò Thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá sẽ phối hợp các bộ, ngành theo chức năng quản lý nhà nước tích cực đánh giá, nắm bắt tình hình, chuẩn bị các phương án, kịch bản dự báo để tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đưa ra các giải pháp phù hợp với tình hình thực tế nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đã đề ra.
Lãnh đạo Cục Quản lý giá cho hay đối với việc quản lý giá các mặt hàng cụ thể (nhất là các mặt hàng đang có biến động như xăng dầu, cước phí vận tải, vật liệu xây dựng, vật tư và sản phẩm nông nghiệp, giá dịch vụ công trong lĩnh vực giáo dục, y tế), các bộ quản lý ngành, lĩnh vực phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh để chuẩn bị đầy đủ nguồn cung hàng hóa, dịch vụ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, tạo thuận lợi cho quá trình lưu thông, phân phối hàng hóa, dịch vụ. Trong trường hợp có biến động lớn về giá, căn cứ quy định tại Luật Giá cần đề xuất và tổ chức triển khai các biện pháp bình ổn giá phù hợp.
Đối với các hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá, trước mắt cần tính toán kỹ phương án, đánh giá tác động đến mặt bằng giá, mục tiêu kiểm soát lạm phát để có phương án điều hành cụ thể để báo cáo Ban Chỉ đạo điều hành giá, Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
Theo các nhà phân tích quốc tế, Việt Nam đã tránh được bão giá, bất chấp diễn biến tốc độ tăng CPI tại nhiều nước khác trên thế giới. Bên cạnh đó, trụ đỡ về lương thực, thực phẩm, chủ động được nguồn cung đang tạo thế cân đối giữa cung cầu. Cùng với việc thực hiện một loạt các giải pháp giảm thuế nên đã kìm được mức tăng chỉ số giá tiêu dùng CPI.
Mặc dù lạm phát tại Việt Nam thời điểm này chưa phải là vấn đề quá nóng như các nước châu Âu hay Hoa Kỳ, nhưng nguy cơ và sức ép là hiện hữu. Vì vậy, theo các chuyên gia, từ nay đến cuối năm, Việt Nam phải hết sức thận trọng trong việc điều hành giá cả để làm sao mức tăng CPI dao động dưới 4% đúng mục tiêu đề ra.
Nguồn: thuongtruong.com.vn
