Thời gian qua, giá xăng, dầu đã giảm liên tiếp nhiều lần trong sự mong ngóng, chờ đợi của người tiêu dùng. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, giá của nhiều mặt hàng thiết yếu trong nước vẫn tiếp tục neo ở mức cao như: cước vận tải hành khách, vận tải hàng hóa, lương thực, thực phẩm… làm ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống nhân dân, đặc biệt là trong giai đoạn cả nước đang nỗ lực phục hồi kinh tế sau đại dịch 2 năm vừa qua.
Tại Tọa đàm "Xăng dầu giảm giá, hàng hóa không giảm - Thực trạng và giải pháp" diễn ra chiều 04/8, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) Đinh Thị Nương cho biết, nguyên nhân trước tiên là do một số mặt hàng chịu ảnh hưởng tác động của giá xăng dầu, khi điều chỉnh giá giảm phải có thời gian, độ trễ để các đơn vị sản xuất kinh doanh, nhất là các đơn vị có mặt hàng chịu ảnh tác động trực tiếp đến giá xăng dầu, phải rà soát lại các yếu tố chi phí hình thành giá từ đó mới xác định giá bán giảm theo giá xăng dầu giảm thời gian vừa qua.
Chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực cũng đồng tình với quan điểm của lãnh đạo Cục Quản lý giá về chu trình, độ trễ của giá cả trên thị trường là như vậy. Với tình trạng giá xăng giảm nhưng giá hàng hóa, dịch vụ không giảm như hiện nay xuất phát từ một số nguyên nhân khác. Thông thường các doanh nghiệp tính toán giá xăng dầu giảm như vậy, giả sử họ giảm ngay giá mặt hàng khác có liên quan thì họ lại sợ rằng, sau này tăng lên lại cực kỳ khó, người dân có khi lại phản đối, không đồng tình, nhưng sự thận trọng đó là không đủ thuyết phục.

Bàn về giải pháp kéo hàng hóa giảm theo giá xăng dầu, ngoài những đề xuất của cơ quan chức năng, Chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực cho rằng, cần tính cả 2 nhóm giải pháp bao gồm trước mắt và lâu dài, bảo đảm tính bền vững chính sách.
Với nhóm trước mắt chúng ta phải đồng bộ các giải pháp. Đặc biệt, trước hết, không nên phản ứng thái quá với câu chuyện về giá cả vì đấy là thị trường. Tiếp đến, phải làm rõ ở đây là chúng ta tăng được cấu phần giá nào, vì có cái tăng, có cái giảm. Ví dụ phí giáo dục, công nghệ thông tin, viễn thông vừa rồi giảm… Chúng tôi phân tích, có 3 nhóm mặt hàng khiến chỉ số CPI tăng nhanh mạnh như vừa qua, chiếm đến 80%.
Một là, nhóm có liên quan đến giao thông vận tải, chiếm tới 55%, về cơ bản vẫn do giá xăng dầu tăng. Thứ hai, lương thực thực phẩm, chiếm khoảng 13% tổng mức tăng của CPI. Thứ ba, chính là nhà ở, vật liệu xây dựng… Vì thế chúng ta hãy tập trung kiểm soát cả ba nhóm này.
T.S Cấn Văn Lực nhận định, Công điện 679 của Thủ tướng về cơ bản đã xử lý trúng 3 nhóm này. Đây là điểm rất quan trọng vì chúng ta phải tập trung, chứ không thể xử lý dàn trải được.
Về câu chuyện thanh tra kiểm tra giám sát, tôi đồng tình chúng ta sẽ phải làm nhưng cần nhớ là chúng ta không thể làm hết, không thể làm triệt để nếu ý thức của người dân và DN không vào cuộc. Phải làm sao tăng cường thêm ý thức của cả DN và người dân. Với doanh nghiệp, biện pháp trước mắt có thể là truyền thông để họ nhận thức tốt hơn. Thứ hai là kiểm tra giám sát. Thứ ba là phải tạo được văn hóa kinh doanh, đạo đức kinh doanh của Việt Nam. Đây là biện pháp cả trước mắt và lâu dài.
Với người dân, đúng là có thể phản ánh, có thể báo cáo nhưng một vấn đề quan trọng nữa chính là thực hành tiết kiệm. Đây là vấn đề hôm qua Thủ tướng họp đã chỉ đạo. Nhóm giải pháp cuối cùng, đó là phải tiết kiệm. Cả doanh nghiệp, cả các bộ ngành, cả người dân, trong thời buổi còn nhiều bấp bênh, lạm phát cao, thì phải thực hành tiết kiệm. Tiết kiệm tốt cũng là phòng chống lạm phát tốt.
Cuối cùng, hy vọng thời gian tới với việc giá cả xăng dầu thế giới, lương thực thực phẩm đi theo chiều hướng dịu hơn và giảm bớt, chúng ta cũng không nên lo lắng thái quá, sợ hãi với lạm phát mà không dám làm gì, vì như thế thì kinh tế lại đình trệ, dẫn đến thiếu nguồn cung và giá lại tăng. Do đó, luôn luôn phải đảm bảo đủ nguồn cung, nhất là vào những thời kỳ trọng điểm.
Chuyên gia bán lẻ Vũ Vinh Phú cũng nhất trí giải pháp các bộ ngành thực hiện Công điện 679 của Thủ tướng Chính phủ. Đến nay giảm giá xăng dầu khá mạnh, nhưng tình hình trên thị trường, giá cả đứng yên hoặc chỉ giảm đôi chút, thậm chí có mặt hàng còn lên. Phạm trù giá rất rộng, nên ngoài những biện pháp kinh tế và kỹ thuật, theo tôi nên có thêm các giải pháp tổng hợp khác, ví dụ như giải quyết vấn đề cung cầu hàng hóa, không để đứt gãy các chuỗi cung ứng, và nhất là giảm các khâu trung gian.
Anh Đào
Nguồn: thuongtruong.com.vn