Đến cuối tháng 9/2023, toàn hệ thống có 84 tổ chức tín dụng (TCTD) triển khai hoạt động tín dụng tiêu dùng. Tổng dư nợ cho vay khoảng 12.749 nghìn tỷ đồng. Trong đó tín dụng tiêu dùng của toàn hệ thống đạt khoảng 2.703 nghìn tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 21,2% tổng dư nợ nền kinh tế.
Đó là thông tin được đưa ra tại Hội thảo "Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng của các tổ chức tín dụng và vấn đề thu hồi nợ hiện nay" do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) tổ chức ngày 16-11.
Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú, từ đầu năm 2023 tới nay, do suy giảm kinh tế toàn cầu và khó khăn của kinh tế trong nước, hoạt động của các ngân hàng gặp nhiều khó khăn, thách thức.
Bên cạnh đó, tỷ lệ nợ xấu trong tín dụng tiêu dùng toàn hệ thống có xu hướng gia tăng (khoảng gần 3,7% tổng dư nợ tín dụng tiêu dùng, trong khi từ năm 2018 đến năm 2022, tỷ lệ nợ xấu này chỉ trên/dưới 2%). Thậm chí tỷ lệ nợ xấu của các công ty tài chính có nguy cơ tăng trên 15%, nhiều công ty lâm vào tình trạng khó khăn, thậm chí thua lỗ do phải trích dự phòng rủi ro nợ xấu tăng cao.
Lý giải nguyên nhân, ông Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VBA - nhận định, ngoài yếu tố khách quan còn có những yếu tố chủ quan mà chưa có chế tài xử lý là khách hàng cố tình không trả nợ, người trước khuyên người sau không trả nợ, thậm chí cán bộ công ty đến đòi nợ hoặc nhắc nợ thì chống đối... Các hội nhóm rủ nhau "bùng nợ" tràn lan trên mạng xã hội nhưng không bị xử lý…
Giải pháp nào cho tín dụng tiêu dùng?
Tại hội thảo, Phó Thống đốc đặt câu hỏi: "Vì sao tín dụng tiêu dùng giảm? Do giảm nhu cầu của nền kinh tế hay do tổ chức tín dụng, hay do cơ chế chính sách chưa đảm bảo được để hoạt động này phát triển?".
Lãnh đạo NHNN cho rằng hiện nay cho vay tiêu dùng đang có vấn đề. Quan hệ cho vay giữa công ty tài chính với người vay đang không tích cực. Vay trốn nợ, quỵt nợ, đặc biệt thu hồi nợ đang là vấn đề nhức nhối. Hơn nữa, nếu như tín dụng chính thức giảm bao nhiêu thì tín dụng đen có cơ hội phát triển.
Một thực tế khác đó là việc hiện tại có nhiều công ty tài chính trá hình, nhập nhằng giữa tổ chức không được hoạt động cho vay và các tổ chức được cấp phép hoạt động chính thức.
Ông Tú cho rằng những vấn đề này cần được giải quyết, cần có quy định nếu không bản thân các công ty tài chính thức bị lấn át, bị mất niềm tin của thị trường.
Phó Thống đốc nhấn mạnh đây là những vấn đề đáng lưu tâm cần sớm giải quyết để các công ty tài chính, các TCTD khơi thông dòng vốn, đẩy mạnh cho vay tiêu dùng.
Tại hội thảo, các đại biểu cũng đề xuất cần truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên các trang mạng xã hội để tẩy chay các hành động vay tiền rồi sau đó cố tình không trả nợ; lên án hiện tượng bùng nợ, lập hội nhóm cùng nhau trốn nợ.
Ông Nguyễn Đình Đức - Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ Tài chính tiêu dùng, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH HD SAISON (HD SAISON), cũng kiến nghị cần có các biện pháp cụ thể nhằm kêu gọi, nâng cao ý thức, thái độ của những người vay; xử nghiêm các đối tượng tham gia vào các hội nhóm bùng nợ, cũng như những người hướng dẫn và khuyến khích hành vi bùng nợ, cố tình không trả nợ.
Về kiến nghị giải pháp, ông Bùi Đức Tài - Phó cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an) - đề nghị VBA hướng dẫn, khuyến khích các ngân hàng, TCTD tăng cường tuyên truyền quy định của pháp luật và ngành ngân hàng; chấp hành nghiêm quy định về bảo mật dữ liệu, thông tin cá nhân liên quan.
Về phía cơ quan quản lý, NHNN sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các TCTD phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng lành mạnh. NHNN tiếp tục rà soát, kịp thời hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về tín dụng tiêu dùng của các TCTD và các công ty tài chính. Khuyến khích các TCTD ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển sản phẩm cho vay tiêu dùng.
Nguồn: thuongtruong.com.vn
